Nawigacja
pwd Juliusz Idzikowski: Fazy rozwoju wychowawcy...

Czuwaj!

Mam wÅ‚aÅ›nie egzaminy z pedagogiki i psychologii. PrzerabiajÄ…c materiaÅ‚, wpadÅ‚em na ciekawy schemat odnoszÄ…cy siÄ™ do pracy nauczyciela. SÄ… to tak uniwersalne zasady pracy z jakÄ…Å› grupÄ… mÅ‚odszych osób, że sÄ… użyteczne również w pracy drużynowych czy zastÄ™powych.

Przede wszystkim schemat ten pozwala na zrozumie tego, że na wszystko przyjdzie pora i że nasze obecne umiejscowienie nie jest stałe, a przynajmniej nie musi takie być.Przejście przez te wszystkie fazy jest konieczne, aby zdobyć doświadczenie i jest tylko elementem większej układanki.

Wydaje mi siÄ™ też, że zrozumienie procesów które nas dotyczÄ… pozwala nam lepiej sobie z nimi radzić.

Faza pierwsza - Nastawienie na przetrwanie W tej fazie nauczyciel / drużynowy / zastÄ™powy wychodzi po raz pierwszy Å›wiadomie, przed szereg harcerzy. MajÄ… konkretne zadania do wykonania, które zazwyczaj sÄ… dla niego trudne. Bardzo czÄ™sto jest “Å›wieżo wyksztaÅ‚cony” (kurs pwd, kurs zastÄ™powych). Na takim kursie posiadÅ‚ sporÄ… ilość wiedzy o tym jak ma wyglÄ…dać jego praca i czego siÄ™ od niego oczekuje. Dlatego czÄ™sto pojawia siÄ™ niepokój o to czy poradzi sobie na tym stanowisku, czy sprosta oczekiwaniom? Zarówno tym stawianym przez samego siebie jak i Å›rodowisko pracy (rodzice, komenda, harcerze czy inni drużynowi). W tej fazie najczęściej prowadzÄ…cy skupia siÄ™ nad utrzymaniem kontroli nad drużynÄ…/zastÄ™pem, tak, aby ta wykonywaÅ‚a jego polecenia. Sytuacje, gdy traci poczucie kontroli nad grupÄ… sÄ… dla niego niekomfortowe i może reagować na nie stresem, w wyniku którego chce jak najszybciej stÅ‚umić "akty swawoli", pojawia siÄ™ wtedy np. niepotrzebne krzyczenie czy nakÅ‚adnie surowych kar za drobne przewinienia. (overreacting)

Faza druga - Nastawienie na dydaktykÄ™. W wypadku harcerstwa, nastawienie na prowadzenie zbiórek. Sprawa przejÅ›cia do tej fazy jest bardzo indywidualna, o szybszym przejÅ›ciu do drugiej fazy mogÄ… Å›wiadczyć nie tylko indywidualne predyspozycje, ale również np. wczeÅ›niejsze przygotowanie na funkcjÄ™- praca jako funkcyjny zastÄ™pu/zastÄ™powy/przyboczny. W tej fazie jesteÅ›my już lepiej przygotowani do prowadzenia zbiórek, mamy wyrobione wiele nawyków np. pamiÄ™tamy o liÅ›cie obecnoÅ›ci czy o wysÅ‚aniu smsów kilka dni przed zbiórkÄ… lub puszczeniu iskierki. Daje to poczucie pewnoÅ›ci siebie i odnalezienia siÄ™ "na wÅ‚aÅ›ciwym miejscu". DziÄ™ki temu taki zastÄ™powy/drużynowy dużo lepiej radzi sobie z presjÄ… czasu i np. z niektórymi problemami pojawiajÄ…cymi siÄ™ na zbiórkach- mniejsza liczba osób na zbiórce, za duża ilość osób na zbiórce, brak potrzebnych materiaÅ‚ów na zbiórce, brakiem pomysÅ‚u na zbiórkÄ™.

Faza trzecia - Nastawienie na ucznia - w naszym wypadku nastawienie na harcerza. Jest to moment osiÄ…gniÄ™cia dojrzaÅ‚oÅ›ci na danym stanowisku. W tej sytuacji drużynowy/zastÄ™powy opanowaÅ‚ już strategiÄ™ panowania nad drużynÄ… i wypracowaÅ‚ metody przygotowywania zbiórek, dziÄ™ki temu może siÄ™ skupić na bardziej zÅ‚ożonych problemach. A sÄ… nimi problemy Å›rodowiska spoÅ‚ecznego w którym dziaÅ‚amy, uczucia poszczególnych harcerzy w drużynie- zbiórka nie tylko ma siÄ™ podobać, ale ma również speÅ‚niać konkretne cele wychowawcze. W tej fazie dochodzi również do refleksji, rachunku sumienia, do naszych wczeÅ›niejszych dziaÅ‚aÅ„. Możemy przeanalizować błędy popeÅ‚niane przez nas i na wnioskach z nich wyciÄ…gniÄ™tych, wypracowywać nowe rozwiÄ…zania i strategie, dziÄ™ki którym osiÄ…gniemy wyższy poziom dziaÅ‚ania.

 

Frances Fuller (1969) objęła badaniami studentów kierunków nauczycielskich, poczÄ…tkujÄ…cych nauczycieli i nauczycieli doÅ›wiadczonych. Badania prowadziÅ‚a na Uniwersytecie Teksasu na przeÅ‚omie lat sześćdziesiÄ…tych i siedemdziesiÄ…tych. W teorii, którÄ… opracowaÅ‚a, jest zawarta charakterystyka trzech faz nastawienia zawodowego nauczycieli, przez jakie przechodzi nauczyciel, uczÄ…c siÄ™ nauczać. Model Fuller przydaje siÄ™, by wniknąć w proces uczenia siÄ™, jak nauczać. Pomaga spojrzeć na aktualne zmartwienia z odlegÅ‚ej perspektywy oraz przygotować poczÄ…tkujÄ…cych nauczycieli do przejÅ›cia do nastÄ™pnej, wyższej fazy.

 

Arends R.I., Uczymy się nauczać, WSiP, Warszawa 1998, s. 49;


Social Sharing: Facebook Google Tweet This

Brak komentarzy. Może czas dodać swój?
Dodaj komentarz
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.