W okresie stalinizmu (lata 1949-1956) działało ok. 100 organizacji tzw. "drugiej konspiracji harcerskiej" w większości bez broni lub z nieliczną bronią przechowywaną na wypadek wybuchu III wojny ewentualnie używanej celem szkolenia. W większym stopniu pojawiały się cele wychowania patriotycznego, a nawet w wielu organizacjach oddziaływania na młodzież nie zrzeszoną i społeczeństwo. Powszechnie posługiwano się ulotkami i napisami na murach. Eksplozja powstawania nowych organizacji łączyła się z bezprawnym zlikwidowaniem ZHP w 1949 roku.

Niektóre harcerskie organizacje niepodległościowe z tego okresu poza działalnością niepodległościową prowadziły działalność harcerską. Przyjmowano harcerską strukturę organizacyjną z podziałem na zastępy, drużyny, hufce, a nawet sporadycznie do komendy chorągwi włącznie. Przeprowadzano biegi harcerskie w terenie na stopnie harcerskie, wydawano rozkazy, mianowano funkcyjnych, przyznawano stopnie harcerskie. Szkolono harcerzy w łączności, terenoznawstwie i samarytance.

Trudno ustalić pełną liczbę uczestników "drugiej konspiracji harcerskiej", ale pewien obraz daje liczba 2997 harcerek i harcerzy uzyskana z akt sądowych i rejestrów skazanych.

---------------------

- Grzegorz Baziur. Dwie konspiracje harcerskie. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”. 10, s. 37-42, listopad 2001.
- Ryszard Jakubowski. Tropami harcerskiej konspiracji niepodległościowej 1944–1956. „Zeszyt Historyczny”. 2, zima 2005/2006. Warszawa: ZHP Hufiec Warszawa Praga Północ.
- Marcin Kapusta. Harcerski ruch antykomunistyczny. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”. 5-6, s. 49-55, maj-czerwiec 2010.

---------------------
http://pl.wikipedia.org/wiki/Harcerstwo_w_okresie_stalinizmu

---------------------
Polecamy: Projekt KPW - HARCERZE WYKLĘCI - czy o nich pamiętamy ?